Naar aanleiding van de vreselijke aanslagen in Oslo en Utoya dient de vraag zich aan of er ook een politieke lessen of verantwoordelijkheden kunnen en/of moeten genomen worden naar aanleiding van de daden die Anders Behring Breivik begaan heeft.
Deze vraag is niet alleen actueel en relevant in Noorwegen zelf, maar ook in Nederland nu duidelijk is dat de dader sympathie blijkt te hebben voor o.a. het gedachtegoed van Geert Wilders.
Onder andere politieke tegenstanders van Wilders grijpen de sympathie van Breivik voor Wilders direct aan om hem aan te vallen. Dat lijkt een logische reactie, ook bij mijzelf heb ik die primaire reactie bespeurd, maar is toch een eenzijdige en oppervlakkige reactie.
Geert Wilder is een resultaat van de gevoerde politiek en de maatschappelijke ontwikkelingen van de afgelopen tientallen jaren, waarin langzamerhand maar beslist de cohesie in de samenleving is afgebroken. De partijen die hard hebben gestreefd naar het centraal stellen van het individu, het recht op vrije meningsuiting en religie als achterhaald achten etc, zijn in dit streven veel te ver doorgeslagen. Het IKKE-isme is welhaast tot een radicaal religieus gedachtegoed verheven. De verzuiling is tot op het bot afgebroken en daarmee ook iedere vorm van sociale cohesie, sociale controle, sociale vangnetten etc. Er is hier echter niets voor in de plaats gekomen, behalve dan vrijheid blijheid.
Een streven van de Christelijke partijen om de samenleving weer meer centraal te stellen in plaats van het individu, wordt door de meeste andere partijen afgedaan als betutteling
Bovenstaande situatie, die kenmerkend is voor een groot deel van de westerse wereld, leidt er dus toe dat mensen buiten de boot vallen, zich terugtrekken uit de maatschappij, vanuit een anonimiteit kunnen radicaliseren via internet, waarop allerlei dwaze en ziekmakend gedachtegoed beschikbaar is en gedeeld kan worden. Lone-wolfs kunnen in een dergelijke omgeving makkelijk ontstaan en uitgroeien tot massamoordenaars. Ook in Nederland hebben we recent in Alpen aan de Rijn een vreselijke gebeurtenis gehad. En niemand die het ziet aankomen……
Wat Geert Wilders verweten kan worden is zijn onbeschaafde wijze van politiek voeren, waarin hij verbaal geweld niet schuwt. Het woord “kopvoddentax” is wat mij betreft een dieptepunt in de Nederlandse politiek, het geeft blijk van een zeer respectloze en denigrerende houding t.a.v. een bevolkingsgroep. Het zou hem sieren als hij publiekelijk hier afstand van zou nemen, want vooralsnog geeft hij hiermee het signaal af dat respectloos omgaan met anderen gelijk staat aan de vrijheid van meningsuiting. Tevens is zijn stijl, het schreeuwen naar anderen met de vingers in de oren, een buitengewone belediging voor onze democratische rechtstaat. Hij gebruikt de voordelen, het recht op vrije meningsuiting, maar schoffeert de democratie tegelijkertijd, door het ontwijken van de plicht op verantwoording voor wat je zegt en doet. Het veroorzaakt een klimaat waarin alle remmen los kunnen gaan en dat je kunt doen en zeggen waar je zin in hebt, zonder rekening te hoeven houden met anderen. Dit leidt tot een nog grotere vervreemding van elkaar en de bereidheid om naar elkaar te luisteren neemt af. Het roept agressie op aan de uiteinden van het politieke spectrum.
De partijen die het centraal stellen van het individu tot een van de belangrijkste uitgangspunten hebben bepaald, dienen zich af te vragen op welke wijze ze weer een balans kunnen aanbrengen in relatie tot de samenleving als geheel, de onderlinge cohesie etc. Het moet zo langzamerhand ook voor deze partijen wel duidelijk worden dat de door hun gekozen weg geen oplossingen biedt voor de problemen van deze tijd. Het moet ze toch te denken geven dat na de ontzuiling en de ongeremde individuele vrijheid er op dit moment zoveel mensen zijn die vereenzamen en geen beroep meer kunnen doen op hun omgeving of dat de omgeving niet omkijkt naar het individu. Gezinnen vallen uit elkaar, vaders en moeders worden gedwongen te werken, de 24-uurs economie en arbeidsparticipatie staan boven alles verheven waardoor gezinsverbanden beschadigd worden, er geen controle is en de problemen thuis al in de gezinnen beginnen. Onverschilligheid t.a.v. de omgeving, zolang het jouw persoonlijke belangen niet schaadt, is kenmerkend voor deze tijd. Allerlei rechten op eisen, maar weinig maatschappelijke “plichten” op zich willen nemen.
Doordat in het westen sociale verbanden afgebroken worden ontstaat er vanzelf een angst voor vreemden c.q. buitenstaanders die als bedreigende groep worden neergezet. Want hoe kan je als individu overleven t.o.v. een dergelijke groep ?
Vanuit deze angst geredeneerd zijn het dus deze partijen zelf die het podium beschikbaar stellen aan Geert Wilders om zijn boodschap van vervreemding uit te dragen. De inrichting van de westerse samenleving is dus een wezenlijk onderdeel van het probleem en veroorzaakt uitwassen en verschrikkingen zoals die in Oslo en Utoya hebben plaatsgevonden.
De achtergrond en motieven van Anders Behring Breivik zijn nogal vaag. Hij ontleent zijn gedachtegoed en identiteit aan allerlei verschillende stromingen, bewegingen en personen. Een zeer interessant artikel hierover stond in het ND van afgelopen donderdag 28 juli onder de titel: "De lege winkel van Anders Breivik" . Zeer de moeite waard om te lezen. http://www.nd.nl/artikelen/2011/juli/28/de-lege-winkel-van-anders-breivik
Ik kom dan ook tot de conclusie dat politiek met een C keihard nodig is in deze tijd en dat zij juist nu leiderschap moet tonen en zich geen etiketten als “betutteling” meer moet laten aanmeten. Omzien naar elkaar, Bijbelse begrippen als zorg voor vreemdelingen, weduwen en wezen en naastenliefde zijn zaken die opnieuw op de kaart gezet moeten worden vanuit een Christelijke overtuiging. Juist in een Christelijke samenleving is het mogelijk om op respectvolle wijze je mening te uiten, je in vrijheid als individu te kunnen ontplooien en in verbondenheid met elkaar, het maximale op een verantwoordelijke wijze uit de samenleving te halen.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten